Tornado answered
Çay dərələrinin yaranması ərazinin meylliyindən,axın sürətindən və süxurların bərkliyindən asılıdır. Kanyonlar yüksək meylliyə malik ərazilərdə boş süxurların olduğu yerlərdə yaranırlar.
Şimali Amerikada Kolumbiya və Kolorado yaylalarından axan çaylar bu tip dərələr yaradırlar. Dünyada ən böyük kanyon Kolorado cayının yaratdığı kanyondur. Bu kanyonun dərinliyi 1800m-dən çoxdur. Buna görə də oraya Böyük Kanyon adı verilmişdir. 1919-cu ildən Böyük Kanyon Milli parkı elan edilib. İldə beş milyona qədətr turist bu təbiət abidəsini görməyə gəlir.